تحصیل در خارج و تاثیرات آن در روابط خانوادگی و تربیت فرزندان
متن حاضر، خلاصه ای از یافته های تحقیقی است که در حوزه خانواده های ایرانی مشغول به تحصیل در منطفه آسیا و تاثیرات آن در روابط فردی خانوادگی و تربیت فرزندان انجام شده است.
در این تحقیق خانواده های متاهل دارای فرزند مشغول به تحصیل در دوره دکترا به سه گروه زیر 35، بین 35 تا 45 و بالای 45 سال تقسیم گردیدند. از آنجایی که شاید بیان همه نتایج خارج از حوصله عزیزان باشد به ذکر پاره ای توصیه ها بسنده می کنم.
الف) در بین سه گروه مورد بررسی نتایج نشان می دهد که گروه دوم به دلیل قرار گرفتن محدوده سنی فرزندانشان در دوره های راهنمایی و دبیرستان ، در معرض مشکلات بیشتری نظیر آینده تحصیلی، شغلی، مسایل سن بلوغ قرار دارند. هرچند این مسایل، رابطه مستقیمی با زیرساخت فرهنگی و خانوادگی فرد دارد. علیرغم اینکه محدودیتهای مالی به عنوان مشکل عمده همه گروه ها در برآورده کردن خواسته ها و امکانات مورد نیاز فرزندان بیان گردیده است اما در نمونه گیری، مشخص گردید که وجود رابطه قوی عاطفی میان همسران و تخصیص زمان مناسب برای بازی، تفریح و گپ زدن با فرزندان، مدیریت صحیح مالی و تخصیص هزینه ای هرچند جزیی برای تفریح در هزینه های هفتگی، و تخصیص روزی در هفته صرفا برای فرزندان و همسر (مثلا یکشنبه) در کاهش تنشهای ناشی از زندگی در خارج نقش به سزایی دارد.
ب) اکثر شرکت کنندگان دوره تحصیل را دوره ای کوتاه و موقت می پندارند، حال آنکه دوره ای حداقل 5/3 ساله، دوره ای تعیین کننده در زندگی و خصوصا زندگی فرزندان به شمار می رود. نتایج نشان می دهد که خانواده هایی که به صورت واقع بینانه برای زندگی خانواده شان در درجه اول و سپس برای تحصیلشان برای این بازه زمانی برنامه ریزی کرده اند، کمترین تاثیر منفی را گرفته اند.
اگر به زعم اکثر شرکت کنندگان هدف ما از ادامه تحصیل، فراهم کردن زندگی بهتر برای فرزندانمان و همسرمان است، پس بایستی
به گونه ای عمل کنیم که شیوه تحصیل و زندگی ما در این راستا قرار گیرد.
شما به عنوان والدین فرزندانتان بایستی به گونه ای برنامه ریزی کنید که جبران کننده کمبود امکانات آموزشی و کلاسهای فوق برنامه متناسب با بودجه خانواده و کمبود محبتی ناشی از دوری از وطن باشید. نتایج بررسی روی فرزندان نشان می دهد که سیاستهایی نظیر کار شبانه روزی والدین در به پایان رسانیدن سریع دوره تحصیل و رها کردن فرزندان در منزل با پرستار ویا مدارس شبانه روزی ، و محروم کردن خانواده از لذت با هم بودن، تاثیرات بسیار اسفناکی را در پرورش فرزندان و روابط همسران خواهد داشت. فراموش نکنید که”.. رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود”، پس اگر از صبح تا عصرتان اختصاص به دانشگاه دارد، مابقی روزتان اختصاص به همسر و فرزندانتان دارد، نه به اینترنت و تلویزیون.
ج) اگر قصد اقامت در خارج را به صورت دایمی (برای فرزندانتان) ندارید، سعی کنید آنها را برای برگشتن به ایران مهیا کنید. تقریبا نقد و انتقاد از وطن به صورت عادت برایمان درآمده است، اما اکثر ما به دلیل شرایط مختلف کاری و خانوادگی در نهایت به ایران بر می گردیم. اما تاثیر آن حرفها و حدیثها در ذهن فرزندان ما باقی خواهد ماند. علاوه براین، بچه هایی که به مدارس ایرانی خارج کشور می روند از سطح رقابتی کمتری نسبت به بچه های داخل کشوربرخوردارند و این امر خصوصا برای بچه های مقاطع راهنمایی و دبیرستان معظل بزرگتری به حساب می آید. قطعا شما به عنوان یک دانشجوی دکترا می توانید با برنامه ریزی برای فرزندانتان و با استفاده از امکانات کمک آموزشی موجود آنها را نسبت به مفاهیم آموزشی و فرهنگ کشورشان آشنا نمایید (توجه نمایید که این امر ربطی به مسایل سیاسی کشور ندارد و پاس نهادن فرهنگ و آب و خاک و اصل و نسب از مفاهیمی است که بایستی والدین به فرزندانشان انتقال دهند)
بچه ها ممکن است که به زعم ما با اسباب بازی و بازیهای کامپیوتری و محیط پر زرق و برق خارج مشعول باشند؛ اما در واقع رابطه آنها با خانه مادربزرگ و عمه و خاله و … ناگسستنی است. سعی کنید این مفاهیم را در ذهن آنها زنده نگهدارید و در صورت امکان سفر سالانه به ایران (خصوصا در نوروز) و تجدید خاطرات را برنامه ریزی کنید. ( به قول دوستی می گفت که حتما نباید که به دنبال شنیدن خبری ناگوار به ایران رفت یکبار هم به خاطر شادی خودتان و تولد خواهرتان بروید)
د) فراموش نکنید که همسر و فرزندان شما، به خاطر تحصیل شما و پیشرفت خانواده جلای وطن کرده اند، پس بایستی ضمن احترام به این تلاش جمعی، به گونه ای برنامه ریزی کنید که همه افراد خانواده از این دوره زندگی در کنار هم و با آرامش رشد و پیشرفت نمایند و با هم در حل مشکلات گام بردارند. نتایج بررسی ها نشان می دهد که وجود روابط عاطفی قوی میان همسران؛ ارج نهادن به نظرات همسر و مشارکت فکری در برنامه ریزیها ، تاثیر به سزایی در تربیت فرزندان و آرامش آنها از یکسو و از سوی دیگر موفقیت تحصیلی شما دارد.
با آرزئی سلامتی و بهروزی همه هموطنان